Bitcoin 10 Yaşında

Geçtiğimiz sene 31 Ekim’i itibariyle 21. Yüzyılın en umut vaadeden ve aynı zamanda da en çok fikir ayrılıklarına sebep olan teknolojik gelişmelerinden biri olan Bitcoin 10. yaşını doldurdu. Küresel finans krizinin ardından, liberter eğilimli “cypherpunk”lardan olan bir underground ağdan ilk ve en ünlü kripto para ortaya çıkmıştı. Geçtiğimiz 10 sene içerisinde ise popülaritesi adeta uçarken, aynı oranda karşıtları da ortaya çıktı.

Satoshi Nakamoto, gayrimerkezileşmiş ve dağıtılmış bir defter olan Blockchain üzerinde işleyen tamamen anonim bir ödeme sistemi fikrinden bahsettiği bir dizi e-postanın ilkinde “Hiç bir güvenilir üçüncü şahsın olmadığı, tamamen peer-to-peer yeni bir elektronik para sistemi üzerinde çalışmaktayım” diyordu. Bugün ise çoğu çuvallayıp değerini tamamen yitirecek 2000’i aşkın kripto para mevcut, halihazırda neredeyse 1000 adet, ama ortaya çıkmadan biten ama operasyonlarını durdurmuş ölü kripto para var bile. Fakat, kripto paraların en başta geleni hâlâ aralarında en güçlüsü. Bitcoin piyasası zamanında 1 sentten fiyatlardan bir BTC’nin 2017 Aralık ayında neredeyse 20.000 USD’yi gördüğü günlere şahit oldu. Bu yazı yazılırken bir Bitcoin 3.605,40 USD ediyordu.

Bitcoin’in 10. Senesinde de aynı soru, belki de daha güçlü şekilde soruluyor: Finansal ekosistemde bir yeri var mı gerçekten? An itibariyle tam değil. Bir ödeme aracı olarak Bitcoin saniyede 5 işlemi sonuçlandırabiliyor. Visa ve Mastercard gibi kredi kartı devleri için bu rakam saniyede 5000’den fazla. Bir değer saklama aracı olarak da sürekli yamansa da güvenlik açıkları dijital altın olmaktan henüz Bitcoin’i alıkoyuyor. Fakat deVere Group adlı danışman şirketin kurucu ve CEO’su Nigel Green’e göre bunun değişmesi kaçınılmaz: “Fiat paradan süregelen bir kaçış söz konusu ve bu momentum önümüzdeki 10 senede sadece artacak”.

10. Yaşının mumlarını üflerken Bitcoin’in bir başka sıkıntısı da, aslında hepinizin duyduğu, öylece duruyor: Volatilite. Yatırımcıları kripto para dünyasına çeken belki de 1 numaralı etmenlerden biri olsa da, Bitcoin’e ve altcoin’lerin yelkenlerine dolan rüzgârlar aynı sertlikte karşıdan da esebiliyor. Kabaca bir hesapla Bitcoin’in zirve yaptığı günlerden bugüne yaşadığı değer kaybı %82 civarında örneğin.

Bitcoin’in “ergenlik yılları” nasıl geçecek diye sorduğunuzda, kime sorduğunuza göre farklı yanıtlar almanız olası. Kimi global etkisi açısından sıradaki USD olduğunu söylerken bir başkası Bitcoin piyasası iktisat kitaplarında bahsedilip geçecek kısa bir pasaja dönüşecek iddiasında bulunuyor. Önümüzdeki dönemin nasıl şekilleneceğinin en önemli belirleyicisi denetleyici makamlar olacak gibi gözüküyor. Bitcoin yanlısı kesim Bitcoin Borsa Yatırım Fonu gibi daha karmaşık finansal ürünlerin kabulünü zorlarken özellikle. Yasa koyucu ve denetimci makamlar, belirsizliği doğasından kaynaklanan fakat bir o kadar da potansiyel sunan bu kripto parayla ilgili böylesi bir karar, 3. ertelemesinin ardından Şubat ayının ikinci yarısında SEC tarafından verilecek gibi duruyor. Aynı zamanda bugünlerde faaliyete geçmesi beklenen Bakkt projesinin açılış tarihi de CFTC ile proje sahibi ICE’ın görüşmeleri sonucu güncellenecek gibi duruyor.

Bitcoin 10. yaşının pastasının izlerini daha silmeden Bitcoin piyasası daha da gürbüzleşmesini sağlayacak gelişmelerin yolunu gözlüyor. Kripto severler olarak ise “nice 10 senelere” temennisini eksik etmemek doğru olur diye düşünüyoruz.