Türkiye’de Bitcoin Piyasasının Hedef Kitlesi

Bitcoin, David Chaum adlı kriptograf ve bilgisayar mühendisinin hayalini kurduğu dijital paranın “ete kemiğe bürünmüş” hali olarak 2009’da ortaya devrimsel bir teknoloji olarak ortaya çıktı. İlk Bitcoin piyasası NewLibertyStandard’ı konu etmeden önce iyice geriye saralım. 1982’deki makalesiyle dijital paranın temellerini atan Chaum, vizyonunu gerçekleştirmek adına Amsterdam’da DigiCash şirketini 1990’da kurmuştu. İlk dijital para işlemi 1994’te gerçekleşti ama şirket, 1999’da Chaum’un terketmesinden sonra pek de uzun soluklu olmadı. Yine de bir devrimin işaret fişeği gerçekleşmiş, fikrin subasmanı çıkılmış, ilk denemeleri yapılmıştı. En nihayetinde ilk roketleri Çinliler 1300’lülerde savaşlarda kullandılar ki artık atmosferin dışına çıkabilenleri imal edilebildi.

Bitcoin, gayrimerkezileşmeyi, bağımsızlığı, şeffaflığı ve erişilebilirliği şiar edinmiş bir teknoloji her şeyden önce. Zamanla değerini yitirmeyen, takas edilebilen ve kabul gören bir ödeme yöntemi olarak, yani kendini para olarak kabul ettirinceye dek sürekli gelişmeye de açık bir teknoloji kalıbında kalacak. Teknolojilerin spesifik bir hedef kitlesi olması gerekmediği gibi kullanım alanları çıkış noktalarından farklı hâle gelebilir – şu an askeri iletişim teknolojisinin bir uzantısını kullanıyorsunuz örneğin – haliyle de zamanla ortaya çıkan ürün kendine has bir hedef kitle edinebilir.

Şimdilerde kapanmış olsa da İstanbul’da Atatürk Havalimanında açılan Bitcoin ATM’si dünyadaki 3500 örneğinden biriydi. Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinden oluşan caz grubu Sepya ise geçtiğimiz aylarda organizatörlerine ve dinleyicilerine bir duyuruda bulunarak etkinlikleri için Bitcoin ile de ödeme alabileceklerini açıklamıştı. Bitcoin Türkiye hedefi açısından böyle baktığımızda küçük birikim sahibinden fikri mülkiyet sahibi sanatçılara kadar parayla ilgisi olan herhangi bir kesimi hedef kitlesi olarak seçebilecek gibi duruyor.

ING’nin 2018 Haziran ayında sonuçlarını açıkladığı bir çalışmanın konusu kripto paralardı. IPSOS’un Türkiye, 12 AB ülkesi, ABD ve Avustralya’dan ortalama 1000’er katılımcıyla 15bin kişiye yaptığı anket, şöyle sonuçlar ortaya koymuştu: BTC borsası başta olmak üzere Bitcoin ile ilgilenen kişiler Türkler söz konusu olduğunda %45’i bulmuş durumda. Avrupa ülkelerinden çalışmaya katılanların %25’i kripto para yatırımcılığına tespit edilmiş. Vatandaşlarımızın %53’ü bir gün mağaza veya dükkanlardan Bitcoin karşılığı alışveriş yapabileceğimizi düşünürken Avrupalı yatırımdaşlarımız için bu fikir %35 oranında kabul görmüş ama yine de geçen seneye oranla %9’luk bir artış kaydedilmiş. Araştırmanın Türk yatırımcılarına yönelik sorduğu diğer sorular ise, %49’unun dijital para birimlerinin geleceğin yatırım aracı olacağı, %51’inin ise dijital para birimlerinin değerinin önümüzdeki yıl artacağı şeklindeki çıkarımlara vardıran yanıtlar ortaya koymuş. Bu ışık tutucu çalışma, Bitcoin Türkiye ekosistemi açısından bir gurur tablosuyla da nokta koymuş: Araştırmaya katılan Türk kripto para heveslilerinin %18’i bir kripto para yatırımının bulunduğunu ifade etmiş, şaşırtmayarak bu anlamda listenin tepesini de kimseciklere kaptırmamış.

Yani dememiz şu ki Bitcoin piyasası Türkiye’de hedef kitlesi olarak kenarda getiriye çevirmek üzere tasarrufu bulunan her iki kişiden birinin aklını çelmiş olarak belli bir demografi tanımıyor diyebiliriz. En nihayetinde eğlence sektörünün dahi kucakladığı bir kripto paranın bulunduğu ülkede BTC borsası marjinal bir hedef kitle belirleyecek değildir.